| home | o nama | istorija KPJ-SKJ | Josip Broz Tito | literatura | arhiva | prilozi | linkovi |

 

     

GLOBALIZAM, ANTIGLOBALIZAM I INTERNACIONALIZAM U SAVREMENIM MEĐUNARODNIM ODNOSIMA     

 

    Decenijama unazad, a naročito nakon promene odnosa snaga u Evropi na štetu socijalizma, do kojih je došlo krajem Dvadesetog veka, nosioci globalizma i liberalnog kapitalizma, nastoje svim raspoloživim sredsrtvima da potisnu i ponište sva pozitivna dostignuća nastala na političkim idejama socijalizma, komunizma i internacionalizma. Otuda neophodnost da se, u kontekstu aktuelnih zbivanja u svetskim odnosima, promena društvenih i moralnih vrednosti kao retrogradnih  procesa, pozabavimo pitanjem: U čemu je suštinska razlika između globalizma, antiglobalizma i internacionalizma, kao idejno-teorijskih i praktično-političkih sistema razvoja društveno-ekonomskih i političkih odnosa u savremenom svetu  ?

    GLOBALIZAM, koji se u oblasti prirodnih nauka, a naročito u  delu tehničko-tehnološkog razvoja, ispoljava kroz unifikaciju i standardizaciju, ima svoj puni smisao i opravdanje, bez čega je teško i zamisliti savremeni  život, u postindustrijskom i informatičkom društvu.  Činjenica je da razvoj prirodnih nauka, a posebno tehničko-tehnološki razvoj, značajno utiču i na promene u sferi proizvodnih procesa, trgovine, ekonoskih i političkih odnosa, a time i na promene socijalne strukture društva i položaja RADNIČKE KLASE KAO ORGANIZOVANE POLITIČKE SNAGE tj. na promene ukupnog stanja društveno-ekonomskih i političkih odnosa u svetu. Međutim, kada je reč o izgradnji društveno-ekonomskog i političkog sistema u svakoj pojedinačnoj zemlji, o ravnopravnoj međunarodnoj saradnji, o humanizaciji i demokratizaciji odnosa u svetskoj zajednici onda tu, po uverenju komunista,  nema mesta globalizmu, čije velike negativne posledice svet decenijama trpi. Ovo zbog toga što je višedecenijska praktična primena globalizma, kao filozofije liberalnog kapitalizma, snažno ispoljila svoju eksploatatorsku, pljačkašku i porobljivačku prirodu. To nam daje pravo da stavimo znak jednakosti između globalizma i neokolonijalizma.      

    Inbsp; I pored svih nastojanja nije uspeo pokušaj buržoaskih teoretičara da dokažu kako je eto život pokazao da je komunizam nazadna utopija, a da su globalizam,  liberalni kapitalizam i njegove multinacionalne kompanije, zasnovani na apsolutnoj dominaciji privatne svojine bez ograničenja, deregulacije i slobodnog tržišta, sistem drušrveno-ekonomskih i političkih odnosa za sva vremena i da označava kraj političke istorije ?! Takvu nenaučnu i anticivilizacijsku paradigmu razvoja društveno-ekonomskih i političkih odnosa u svetu  snažno demantuju i sve učestaliji potresi finansijskog i ekonomskog sistema SAD i drugih razvijenih kapitalističkih zemalja širom sveta, sa strahovitim ekonomskim i drugim posledicama za čitavo čovečanstvo. Potpuno ili delimično preuzimanje značajnog broja najvećih banaka kapitalističkih zemalja u ruke Države možda nagoveštava prelazak iz ere liberalnog u eru državnog kapitalizma.  O tome danas govore ne samo protivnici već i  ideolozi i pobornici globalizma i liberalnog kapitalizma. Ipak, ostaje da vidimo kakve nove pljačkaške prevare pripremaju imperijalisti i vlasnici mega kapitala iz metropole imperijalizma i njihove  marionete širom sveta, kako bi sačuvali svoju dominantnu poziciju i interese u ekonomskim i političkim odnosima, kao i vojnu nadmoć u svetu.           

     ANTIGLOBALIZAM se dominantno zasniva na nešto radikalnijem levom krilu socijaldemokratskog idejnog koncepta što znači da antiglobalisti, u sferi ekonomskih odnosa, traže nešto više pravde u korist nerazvijenih i siromašnih, uz tolerisanje kapitalističkih društveno-ekonomskih odnosa. Povremeni protestni skupovi, koji se organizuju prilikom okupljanja predstavnika Grupe G8 najrazvijenijih zemanja i u drugim sličnim prilikama,  bez namere da se umanjuju delimični pozitivni efekti ovakvih političkih akcija, u najboljem slučaju predstavljaju pritisak na vlasnike mega kapitala  da sa svoje prebogate trpeze vrate po koju mrvicu onima koje su opljačkali. Zato se nameće logičan zaključak da na socijaldemokratskom idejnom konceptu nije moguć ISTINSKI DRUŠTVENI PROGRES, koji podrazumeva prohodnost ka besklasnom društvu slobodnih, dostojanstvenih i ravnopravnih ljudi, naroda i država, bez eksploatacije, pljačke i nepravde. Zato možemo oceniti da socijaldemokretija i u savremenim političkim i ekonomskim odnosima u svetu i DANAS igra ulogu TROJANSKOG KONJA u međunarodnom radničkom pokretu, kao što je to bila i u verme PRVE, DRUGE I TREĆE INTERACIONALE.   

     Da se podsetimo:  Marks i Engels, kao osnivači PRVE INTERNACIONALE 1864 godine u Londonu, polazeći od KOMUNISTIČKOG MANIFESTA, napravili su PROGRAM za organizovano delovanje međunarodnog proletarijata u borbi za ekonomsko oslobađanje radnika iz najamnog ropstva, za otvaranje puta ka besklasnom društvu tj. ukidanju klasa. Pored pozitivnih rezultata u  organizovanju međunarodnog proletarijata na principima internacionalizma i klasne solidarnosti, nažalost, Marks je bio prinuđen da PRVU INTERNACIONALU raspusti na Haškom kongresu 1872 godine, zbog porasta reakcije u Evropi i podrivačke delatnosti anarhista (Bakunjin).    

    Engels je osnovao DRUDU INTERNACIONALU na osnivačkom Kongresu u Parizu 1889 godine, čiji pozitivni dometi se ogledaju u masovnom širenju radničkog pokreta u svetu. Međutim, i rad Druge Internacionale je bio suočen sa brojnim slabostima, među kojima naročito narastanje oportunizma i revizionizma, uprkos snažnom otporu revolucionarnog krila koje su predvodili Lenjin i Roza Luksemburg. Druga Internacionala je pretrpela slom u Prvom svetskom ratu 1914 godine, kada se srozala u socijal-šovinizam i oportunizam prema agresivnom imperijalizmu.

     Lenjin je TREĆU INTERNACIONALU osnovao u Moskvi 1919 godine, kao revolucionarno međunarodno udruženje radnika, čija je misija bila: Ispuniti, sprovesti u život zavete Marksizma i ostvariti vekovne ideale socijalizma i radničkog pokreta”. Treća Internacionala je raspuštena u vreme Drugog svetskog rata 1943 godine.

     KOMUNISTIČKI MANIFEST, PRVA, DRUGA I TREĆA INTERNACIONALA su bili idejno-teorijska i praktično-politička osnova za pobedu Velike Oktobarske Socijalističke Revolucije u Rusiji i niza socijalističkih revolucija, oslobodilačkih i antikolonijalnih pokreta širom sveta, u koje spada NOB i socijalistička revolucija u Jugoslaviji. Po završetku Drugog svetskog rata, bili smo svedoci nezadrživog rasta  popularnosti komunističkih i socijalističkih ideja i stalnog porasta broja zemalja u kojima je pobeđivao socijalizam. 

    Krajem Dvadesetog veka dolazi do privremenog poraza socijalizma u Evropi, o čijim uzrocima je, za poslednjih dvadesetak godina, već dosta rečeno i napisano. Svi ti radovi su, zbog ideološke ostrašćenosti i nacionalne pristrasnosti autora, dali obilje različitih i neusaglašenih političkih ocena o minulim događajima. Danas možemo dovoljno pouzdano oceniti da se svi ti uzroci poraza socijalizma u Evropi, o kojima različito govore brojni autori, svode na dva osnovna: Prvi uzrok je snažno subverzivno, političko i ekonomsko delovanje protiv socijalističkih zemalja, od strane našeg glavnog antagoniste iz metropole imperijalizma, koji je imao svoje ekspoziture u svim socijalističkim državama, uključujući i SFRJ. Drugi uzrok, ništa manje važan, bile su brojne unutrašnje slabosti, deformacije i nedoslednosti unutar komunističkih partija i vladajućih struktura u bivšim socijalističkim državama.

    Stanje u bivšim socijalističkim zemljama, u proteklih dvadesetak godina, karakteriše opšti sunovrat pod naletom divljeg liberalnog kapitalizma i globalizma, koji se u praksi ispoljavaju kao: gubljenje suvereniteta ovih zemalja, pljaškaška privatizacija, nezaposlenost, raslojavanje na bogate i siromašne, kriminalizacija društva, porast destrukcije i nasilja, upotrebu droge i narastanje raznih drugih oblika društvene patologije. Najgore je to što su danas komunisti u većini bivših socijalističkih država izloženi snažnoj antikomunističkoj propagandi i totalnoj medijskoj blokadi. Pored toga, komunisti su razjedinjeni i podeljeni u više malih komunističkih i radničkih partija, koje se međusobno optužuju za greške iz prošlosti, zbog čega je njihov uticaj na društvene tokove u većini ovih zemalja gotovo potpuno isčezao. Jedan od ubedljivih  dokaza za iznetu tvrdnju jeste potpuna razjedinjenost koministčkih i radničkih partija u Srbiji, a sličnu ili identičnu situaciju imamo i u drugim novostvorenim državicama na prostoru bivše SFRJ. Najveću odgovornost za razjedinjenost i odsustvo saradnje snose čelnici i najuticajniji pojedinci u rukovodstvima ovih partija.     

     Iako sadašnji uslovi za rad komunističkih partija u Evropi i svetu nisu najpovoljniji, značajan deo komunističkih i radničkih partija, sledeći ideje internacionalizma, ostvaruju  saradnju putem povremenih okupljanja na regionalnom i svetskom nivou, razmenom informacija i usvajanjem saopštenja povodom značajnijih događaja u pojedinim zemljama, regionima i na globalnom svetskom nivou. Međutim, sadašnji oblici međunarodne saradnje komunističkih i radničkih partija, nisu dovoljni i ne omogućavaju da se međunarodni komunistički i radnički pokret ORGANIZOVANIJE, USPEŠNIJE I SNAŽNIJE suoči sa izazovima pred kojima se svet nalazi. Otuda neophodnost da se KP i RP, kako na svetskom  i regionalnom nivou tako i na nivou pojedinačnih zemaša, što čvršće povezuju i zajednički definišu strategiju i taktiku političkog delovanja.  

   Partija KOMUNISTI SRBIJE veruje da bi asocijacije Međunarodnog komunističkog i radničkog pokreta, pored ostalih značajnih pitanja kojima se danas treba baviti, bi trebalo da ostvare puni uvid u stanje u kome se nalaze KP i RP u bivšim socijalističkim državama. Treba utvrditi šta su najveće slabosti u radu ovih partija i na koji način se one mogu prevazići. Komunisti Srbije su ubeđeni da je najveća slabost KP i RP u većini bivših socijalističkih zemalja totalna razjedinjenost. Najčudnije je to što neke KP i RP, proglašavajući sebe za prave i pravoverne, na osnovu čega neke od njih dobijaju i finansijsku podršku, u svojoj zemlji ne ostvaruju nikakav uticaj na društvene tokove niti imaju članstvo. Krajnje je vreme da se problem razjedinjenosti KP i RP u bivšim socijalističkim državama, uz snažnu podršku i pomoć asocijacija međunarodnog komunističkog i radničkog pokreta, konačno prevaziđe.

 

   Beograd, 12. Novembra. 2008 godine.                                  Član Predsedništva CK KS

 

                                                                                                Svetozar Markanović  

 
     

Web magazin KOMUNISTI    Optimizovano za rezoluciju 800x600. CP 1250.